Poród jest trudnym, ale jednocześnie bardzo ważnym doświadczeniem zarówno dla rodziców, jak i maluszka. Moment, w którym dziecko przychodzi na świat jest znamienny, a dla noworodka dodatkowo dość stresujący. Dziecko musi odnaleźć się w zupełnie nowych warunkach, które są inne od bezpiecznego łona mamy. W takim procesie w pierwszych godzinach po porodzie szczególnie istotne jest kangurowanie noworodka. Na czym polega ta czynność, jakie przynosi korzyści i kto może kangurować?
Kangurowanie noworodka po porodzie – czym jest?
Mianem kangurowania określa się kontakt skóra do skóry matki i dziecka zarówno bezpośrednio po porodzie, jak i w późniejszym okresie życia noworodka. Czynność ta została zaadaptowana ze świata zwierząt, a dokładnie – zapożyczona od kangurów, które noszą swoje młode w specjalnej torbie. Uważa się, że bliski kontakt skóra do skóry dziecka z rodzicem (niekoniecznie mamą) przynosi szereg korzyści dla obojga.
Warto wdrożyć tę czynność bezpośrednio po przyjściu maluszka na świat. Kangurowanie po porodzie pomoże maluchowi uspokoić się po trudach ostatnich godzin, ale również zapewni mu coś więcej: pierwszy kontakt z bakteriami i wirusami, które są obecne na skórze rodzica. Za najskuteczniejszą formę kangurowania uważa się bezpośredni kontakt skóra do skóry rodzica i noworodka. Z reguły po porodzie położna układa maluszka na klatce piersiowej rodzica, gdzie dziecko może nieco uspokoić się, odpocząć i ogrzać.
W ramach prawidłowego kangurowania, maluszek powinien mieć na sobie pieluszkę. Aby nie doprowadzić do wychłodzenia dziecka, należy nakryć je własnym ubraniem lub kocykiem. Najwygodniejszą pozycją zarówno dla maluszka, jak i rodzica, będzie pozycja siedząca lub leżąca, podczas której można zdrzemnąć się z dzieckiem.
Dlaczego kangurowanie po porodzie ma tak duże znaczenie?
Poród jest trudnym doświadczeniem nie tylko dla mamy, ale również dla maluszka. Jako że dziecko nagle musi zapoznać się z zupełnie nowym światem, bliskość mamy lub taty pozwala mu na łatwiejsze przystosowanie się. Kangurowany przez rodzica noworodek łatwiej się uspokaja i szybciej dochodzi do siebie po trudach porodu, a dodatkowo – pomiędzy opiekunem a maluszkiem rozwija się w tym czasie niepowtarzalna więź.
Uważa się, że kontakt skóra do skóry może mieć szczególne znaczenie w przypadku wcześniaków, które muszą przebywać w inkubatorze. Jeśli tylko jest to możliwe i lekarze wyrażają zgodę na kangurowanie, warto wdrożyć je jak najszybciej. Specjaliści są zgodni, że narodzone przedwcześnie dzieci, które są regularnie kangurowane przez rodziców, łatwiej znoszą trudy przebywania w inkubatorze i szybciej przybierają na wadze. Niemalże każdy oddział neonatologiczny przygotowany do opieki nad wcześniakami posiada wygody fotel do kangurowania, na którym rodzic może zasiąść wraz z maleństwem. Wygodna pozycja oraz możliwość rozłożenia go do pozycji leżącej sprawiają, że wiele mam oraz ojców przytula maluchy przez naprawdę długie godziny, bez uczucia dyskomfortu. Choć wydawać by się mogło, że w przypadku opieki nad noworodkiem wygoda rodzica ma drugorzędne znaczenie, wcale tak nie jest. Malutkie dzieci świetnie wyczuwają emocje opiekuna, a spokojna i zrelaksowana mama niejako „przenosi” swoje odczucia na malucha, zapewniając mu optymalne warunki do rozwoju. Dlatego też rodzice maluszków, którzy chcą móc przytulać swoje pociechy w naprawdę komfortowych warunkach, powinni rozważyć zakup fotela do kangurowania również na własny użytek.
Co ważne, kontakt skóra do skóry można wdrożyć nie tylko po porodzie siłami natury, ale również po cesarskim cięciu. W tym przypadku może jednak okazać się, że mama nie czuje się na siłach po zabiegu – wówczas zalecane jest kangurowanie noworodka przez ojca. Jeśli rodzice wiedzą, że to właśnie tata ma odbyć z dzieckiem kontakt skóra do skóry, warto pamiętać, by zjawił się w szpitalu bez uprzedniego korzystania z intensywnie pachnących dezodorantów czy perfum.
Zalety płynące z kangurowania
Bliski kontakt rodzica z dzieckiem to nie tylko komfort psychiczny obydwojga. Udowodniono, że kangurowanie przynosi również szereg wymiernych korzyści, istotnych zarówno dla dzieci narodzonych o czasie, jak i wcześniaków.
Jeśli chodzi o korzyści dla mamy – kangurowanie maluszka w okresie noworodkowym zmniejsza ryzyko wystąpienia tzw. baby blues oraz późniejszej depresji. Dodatkowo, bliski kontakt z dzieckiem powoduje wydzielanie oksytocyny, co wpływa korzystnie na laktację. Również wyrzut oksytocynowy odpowiada za szybsze dochodzenie do siebie po porodzie: w związku z wydzielaniem się tego hormonu, macica obkurcza się znacznie szybciej niż w przypadku mam, które nie kangurują noworodków.
Kangurowanie to również szereg korzyści dla maluszka. Oprócz wspomnianej wcześniej, łatwiejszej adaptacji do nowych warunków – kangurowany noworodek spokojniej śpi (a co za tym idzie – wypoczywa), a także znacznie łatwiej mu się oddycha (co może mieć szczególne znaczenie w przypadku wcześniaków). Dodatkowo, leżenie na rodzicu na brzuszku ułatwia naturalne odprowadzanie gazów, a co za tym idzie – maleje ryzyko występowania kolek u dziecka.