Naturalnym zjawiskiem jest to, że dziecko chodzi na palcach. Nie ma w tym niczego niepokojącego do czasu, gdy staje się to nagminne. Jest to prosta droga do wyrobienia złego nawyku i deformacji stóp, które odpowiadają za utrzymanie całego korpusu i umożliwiają stabilny chód. Chodzenie na palcach może nawet wynikać z różnych chorób typu autyzm czy porażenie mózgowe. Nie należy wobec tego lekceważyć tego typu objawów, ale na bieżąco kontrolować stan zdrowia i prawidłowy rozwój dziecka.
Dlaczego dziecko chodzi na palcach? Jakie mogą być tego przyczyny?
Sporadyczne i chwilowe chodzenie na palcach nie powinno wzbudzać niepokoju, ale jeśli dziecko nagminnie porusza się w ten sposób, trzeba przyjrzeć się temu bliżej i zainterweniować. Chodzenie na palcach zamiast na całej stopie jest czymś nieprawidłowym, może prowadzić do deformacji. Dzieci próbujące dopiero stawiać pierwsze kroki, bardzo często chodzą na palcach, co jest oczywiście całkowicie naturalnym zjawiskiem. Jeśli jednak zaobserwuje się takie zachowanie u prawie trzylatka lub starszego dziecka, powinno się wybrać z nim do lekarza. Nienaturalnemu stawianiu stóp nierzadko towarzyszy szereg innych niepokojących objawów. Mogą one wskazywać na rozwój konkretnej jednostki chorobowej, dlatego nie można tego bagatelizować i liczyć na to, że dziecko samo wyrośnie z chodzenia na palcach. Przyczyną problemu mogą być uszkodzenia w mózgu, do których doszło już u rozwijającego się płodu. Przykładem jest mózgowe porażenie dziecięce, w przypadku którego stosuje się leczenie farmakologiczne i rehabilitację. Do objawów tego schorzenia zaliczyć można nie tylko chodzenie na palcach, ale też zwiotczenie mięśni, drgawki czy trudności z połykaniem pokarmu.
Jeśli dziecko chodzi często na palcach, ma nadwrażliwe kończyny i inne części ciała, to może to wskazywać na zaburzenia autystyczne. Charakterystyczne dla tego schorzenia są zaburzenia mowy, brak interakcji z otoczeniem. Niektóre dzieci nie są w stanie wypowiedzieć ani słowa. Kolejną możliwą przyczyną chodzenia na palcach są choroby ścięgien, mięśni i kości. Niektóre dzieci borykają się z przykurczem Achillesa, co wymaga rehabilitacji, noszenia obuwia ortopedycznego. U małych dzieci chodzenie na palcach często wynika z niepełnego wydłużenia mięśnia biodrowo – lędźwiowego. Stąpanie na palcach pomaga dziecku w utrzymaniu równowagi. Może też chcieć świadomie ograniczać kontakt stóp z podłogą ze względu na ich nadwrażliwość. Niekiedy nieprawidłowe stawianie stóp wynika z diplegii czy schorzeń kręgosłupa. Jak widać, przyczyn może być wiele, dlatego konieczna jest wizyta u specjalisty, który oceni powstały problem, zleci wykonanie konkretnych badań, postawi diagnozę i zaproponuje odpowiednie leczenie.
Co można zrobić w przypadku dziecka chodzącego na palcach?
Chodzenie na palcach często nie wynika z żadnej choroby, ale z błędów rodzica. Przykładem będzie przyśpieszona nauka siadania i chodzenia. Każde dziecko jest inne i rozwija się w swoim tempie. W przypadku nieprzygotowanego jeszcze do chodzenia aparatu ruchu organizm może włączyć reakcję obronną i wywołać napięcie mięśniowe. Należy stworzyć sprzyjające warunki do rozwoju dziecka, ale nie zaburzać go swoim zniecierpliwieniem. Ostrożność powinno się zachować także ze stosowaniem popularnych gadżetów dziecięcych typu chodziki, huśtawki czy skoczki. Nie zawsze będą pomocą, mogą wręcz zaszkodzić, szczególnie nadmiernie używane.
Istotne będzie to, aby pozwolić dziecku chodzić na boso i to nie tylko w domu, ale też na zewnątrz po trawie i piasku. Dobór właściwego obuwia także ma znaczenie. Powinno być lekkie, z szerokimi noskami, z miękką i płaską podeszwą, amortyzujące wstrząsy. Zapiętek nie może być zbyt sztywny, cholewka buta powinna się kończyć ponad kostką. Istotne będzie również to, aby obuwie było wykonane z przewiewnego materiału. Wszelkie pchacze i chodziki są niewskazane w przypadku dziecka chodzącego na palcach. Warto postawić na czynności, podczas wykonywania których stopa będzie w pełni obciążana typu przysiady, sięganie do kolan, wchodzenie pod górę, jeżdżenie na rolkach, robienie mostów, wstawanie z pozycji niedźwiadka.